WAŻNE! # 13 ustawa antykryzysowa zatwierdzona przez Sejm w skrócie

Szanowni Państwo,

Projekt ustawy przyjęty przez Sejm, oczekujący na dzisiejszy Senat:

Zwolnienie ze składek do ZUS za okres trzech miesięcy (od 1 marca do 31 maja 2020 r.)

Rozwiązanie obejmie osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które opłacają składki na własne ubezpieczenie: samozatrudnionych, twórców, artystów, przedstawicieli wolnych zawodów, wspólników jednoosobowej spółki z o.o. oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, a także osoby prowadzące publiczną lub niepubliczną szkołę bądź inną formę wychowania przedszkolnego.

Jest jednak kilka obwarowań. Po pierwsze, aby móc skorzystać z tego zwolnienia, należało prowadzić działalność przed 1 lutego 2020 r. Po drugie, przychód z tej działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie ze składek, nie może być wyższy niż 300 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r., czyli 15 681 zł.

Zwolnienie znajdzie też zastosowanie do osób prowadzących mikroprzedsiębiorstwa, które zgłosiły do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych. Warunkiem jest, aby taka osoba była zgłoszona jako płatnik składek przed 29 lutego 2020 r.

Wniosek o trzymiesięczne zwolnienie z obowiązku opłacania należności do ZUS płatnik składa do 30 czerwca 2020 r. Do tego czasu musi też przesłać deklaracje rozliczeniowe lub imienne raporty za marzec, kwiecień i maj 2020 r. Jest to warunek zwolnienia.

Kolejny dodatkowy zasiłek opiekuńczy w wymiarze 14 dni z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem do ósmego roku życia

Uchwalona przez Sejm tarcza zakłada przyznanie kolejnego dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Będzie on przysługiwał w przypadku braku możliwości sprawowania opieki nad dzieckiem z powodu zamknięcia szkoły, żłobka, klubu dziecięcego lub przedszkola, a także wówczas, gdy nie możemy liczyć na nianię lub dziennego opiekuna.

W tarczy znalazł przepis umożliwiający Radzie Ministrów – w formie rozporządzenia – wydłużenie okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego.

Świadczenie postojowe dla małych firm

Sytuacja osób, które zawiesiły działalność, jest jednak inna niż tych, które nie zdecydowały się jeszcze na ten ruch. I tak przedsiębiorcy, którzy nie zawiesili działalności, będą uprawnieni do świadczenia, jeżeli ich przychód z działalności w stosunku do poprzedniego miesiąca obniżył się o co najmniej 15 proc. i nie był wyższy niż 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego przez GUS, obowiązującego na dzień złożenia wniosku (tj. 15 595 zł).

Przedsiębiorcy, którzy zawiesili działalność po 31 stycznia 2020 r., będą mogli skorzystać z postojowego, jeśli ich przychód z prowadzenia firmy (uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe) nie był wyższy niż 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego przez GUS, obowiązującego na dzień złożenia wniosku (tj. 15 595 zł).

Wnioski o świadczenie postojowe mogą być złożone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych najpóźniej w terminie trzech miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony stan epidemii.

Osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, u której nastąpił przestój w jej prowadzeniu, przysługuje świadczenie postojowe, ale pod warunkiem że rozpoczęła prowadzenie firmy przed 1 lutego 2020 r.

Dopłaty do pensji pracowniczej w razie wprowadzenia przestoju lub skróconego czasu pracy:

Pracodawca będzie mógł pozyskać dopłaty do pensji pracowników oraz zleceniobiorców objętych przestojem (ogłoszonym w związku z wystąpieniem COVID-19) lub skróconym czasem pracy (o 20 proc., ale nie więcej niż do pół etatu). W pierwszym przypadku subwencja wyniesie 50 proc. minimalnej płacy (1,3 tys. zł), w drugim – nie więcej niż 40 proc. przeciętnego wynagrodzenia (2,08 tys. zł). Pomoc nie będzie jednak przysługiwała na pracowników, którzy w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o pomoc zarobili więcej niż 300 proc. prognozowanego wynagrodzenia na 2020 r. (15 681 zł).

Aby uzyskać dopłaty, trzeba będzie zawrzeć porozumienie ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników (gdy nie ma związku). Termin na jego zawarcie nie jest limitowany. W razie problemów z wyborem przedstawicieli (np. z uwagi na absencję, pracę zdalną) będzie można porozumieć się z przedstawicielstwem wyłonionym do innych celów, np. wprowadzenia regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Firmy zostaną zobowiązane do przekazania kopii porozumienia do Państwowej Inspekcji Pracy.

Z ustawy został usunięty projektowany pierwotnie przepis, zgodnie z którym omawiana pomoc miała być wypłacana tylko do wyczerpania środków i według kolejności zgłoszeń.


Dofinansowanie kosztów zatrudnienia w mikrofirmach oraz małych i średnich przedsiębiorstwach:

Pobieranie wsparcia wiąże się z koniecznością utrzymania etatu, na który przysługuje. Jeśli firma otrzyma dofinansowanie np. przez trzy miesiące, to nie będzie mogła zwolnić pracowników (których zatrudnienie było dofinansowane) nie tylko przez ten czas, lecz także przez trzy miesiące po zakończeniu pobierania pomocy. Jeśli zwolni zatrudnionego wcześniej (np. po miesiącu), będzie musiała proporcjonalnie zwrócić pomoc (w tym przypadku za dwa miesiące).

Przedsiębiorcy niezatrudniający żadnego pracownika będą mogli skorzystać z dofinansowania do prowadzenia działalności (na takich samych zasadach). Będą musieli prowadzić firmę nie tylko w czasie pobierania pomocy, lecz także przez proporcjonalny okres po tym czasie. Przepisy nie przewidują, co stanie się, gdy nie dopełnią tego obowiązku (nie wskazują, że trzeba będzie zwrócić proporcjonalną część dofinansowania).

Przedłużenie ważności badań lekarskich pracowników:

Orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których czas obowiązywania upłynął po 7 marca 2020 r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż przez 60 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii (do tego czasu trzeba będzie zrealizować kolejne badanie). W przypadku braku dostępności lekarza medycyny pracy badanie wstępne lub kontrolne będzie mógł przeprowadzić inny lekarz. Wydane przez niego orzeczenie traci moc po upływie 30 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. W czasie obowiązywania tych stanów firma nie musi wystawiać skierowań na badania okresowe.

Elastyczny czas pracy:

pracodawca będzie mógł też wdrożyć równoważny czas pracy, który umożliwia wydłużanie dniówek do 12 godzin i oddawanie czasu wolnego (odpowiednie skracanie dniówek) w późniejszym czasie (do końca 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego). To drugie rozwiązanie można będzie wprowadzić jedynie w porozumieniu ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników (kopię trzeba będzie przekazać do Państwowej Inspekcji Pracy).